ATA Karnesi Nedir?
ATA karneleri uluslararası Geçici İthalat Sözleşmesi (kısaca İstanbul Sözleşmesi) ve Ekleri kapsamında, taraf ülkeler arasında, başka herhangi bir belgeye gerek duyulmaksızın, eşyanın geçici olarak ithalat ve ihracatını sağlayan gümrük belgeleridir.
Ne Amaçla Kullanılır?
Uluslararası ATA Sistemi, gümrük makamları, kişiler, kuruluş ve teşekküller gibi geçici ithalat işlemlerini gerçekleştiren taraflara yarar sağlamak amacıyla oluşturulmuştur. Uluslararası teminat altında bulunan bir ATA karnesi ile gelen tüm eşya için ithalat işlemi sırasında, ne gümrüklerce ne de ithalatçı tarafından başka bir işlem yapılmasına gerek yoktur. Basit ve karne hamili tarafından kolaylıkla tanzim edilebilen ATA karneleri gümrüklerce de kolaylıkla kontrol edilebilir. Tüm bu faktörler, ATA karnesi ile gelen eşyanın gerek ithalatında, gerekse yeniden ihracında gümrüklerden geçiş süresinin kısaltılmasına yardım eder. Bunların yanı sıra, sistem ATA karnesi hamillerine, ATA karnesinin geçerlilik süresi içinde olmak kaydıyla ( bu süre karnenin düzenlendiği tarihten itibaren bir yıldır), bir ATA karnesi ile birden fazla akit taraf ülkesine birden fazla geçici ithalat yapma olanağı sunar.
İstanbul Sözleşmesi Ek.A' da yer alan hükümler çerçevesinde düzenlenen ATA karneleri diğer eklerde yer alan amaçlarla kullanılır. Bu ekler;
1) Ek 1 - Sergi, Fuar, Toplantı ve Benzeri Etkinliklerde Teşhir Edilecek veya Kullanılacak Eşyaya İlişkin
2) Ek 2 - Mesleki Malzemeye İlişkin Ek
3) Ek 3 - Konteynerler, Paletler, Ambalajlar, Numuneler ve Ticari Bir İşlemle İlgili Olarak İthal Edilen Diğer Eşyaya İlişkin Ek
4) Ek 4 - İmalat Amacıyla İthal Edilen Eşyaya İlişkin Ek
5) Ek 5 - Eğitsel, Bilimsel veya Kültürel Amaçlarla İthal Edilen Eşya İle İlgili Ek
6) Ek 6 - Yolcu Zati Eşyası ve Sportif Amaçlarla İthal Edilen Eşyaya İlişkin
7) Ek 7 - Turistik Tanıtım Malzemelerine İlişkin
8) Ek 8 - Sınır Ticareti Kapsamında İthal Edilen Eşyaya İlişkin
9) Ek 9 - İnsani Amaçlarla İthal Edilen Eşyaya İlişkin
10) Ek 10 - Hayvanlara İlişkin Ek Söz konusu Ekler kapsamında getirilebilecek eşya listesi ve bu eşyanın taşıması gereken şartlar ayrıca açıklanmıştır.
ATA Karnesi Nasıl Alınır ?
Başvuru: Her hangi bir kişi veya kuruluşun ATA karnesi kullanabilmesi için önceden kabulü gerekmemektedir. ATA karnesi kullanmak isteyen her kişi veya kuruluş, yurtdışına götürülecek eşyanın niteliği, varsa markası ve numaraları, ağırlığı, adeti ve değerini gösteren bir çeki listesini eklediği dilekçesi ile birlikte, karne dağıtımı konusunda yetkili Odalardan birisine müracaat ederek, ATA karnesi ile taşınacak eşya için gereken uygun bir teminatı Odaya vermesi halinde, kendisine ATA karnesi verilebilecektir.
Teminat: ATA karnelerine karşılık teminat olarak; ·
Nakit (Türk Lirası veya Döviz.) ·
Banka Teminat Mektubu(Türk Lirası veya Döviz olabilir. Teminat mektubunun konusuna "ATA Karnesi Kapsamı Eşya" ibaresinin konulması zorunludur.) ·
Devlet Tahvili (Kar Payı Pulu ile birlikte) ·
Hazine Bonosu (Kar Payı Pulu ile birlikte) kabul edilir.
Teminat döviz bazında verildiği takdirde, karne kapsamı eşyanın toplam değeri kadar alınır.
Teminat TL. olarak verildiği takdirde karne kapsamı eşyanın toplam değerinin %50 fazlası oranında alınacaktır.
ATA KARNESİ KULLANICISININ UYMASI GEREKEN KURALLAR
• ATA Karnesi kapsamında ithal edilen mallar satılamaz. (Satılırsa uygun gümrük vergi bedelleri ve ATA Karnesinde gittiği için ödenmesi gereken cezalar ödenmek zorundadır.)
• Malların geri ihracı için yabancı gümrük tarafından belirlenen süre karne süresini geçemez.
• Malların geri ihracı için yabancı gümrük tarafından belirlenen sürede malların geri ihraç edilmesi şarttır.
• ATA Karnesi sahibi malların ithal edildiği ülke gümrük kurallarına uymak zorundadır.
• Ziyaret edilen her ülkeden giriş ve çıkış tasdiğinin doğru alınması gerekmektedir.
• Eğer mallar, tahrip ve kayıp olma yahut çalınma sebepleriyle yurda geri giriş yapamaz ise karne kapsamında bulunan mallardan yurda geri getirilemeyen kısmı için gümrük vergisi ve diğer vergiler ödenmek zorundadır.
• ATA Karnesinin kendisinin kaybolması durumunda karne sahibi derhal polisi ve/veya gümrüğü haberdar etmek zorundadır.
• ATA Karnesinin süresi bitiğinde alındığı odaya iade edilmesi mecburidir.